گزارشی از آغاز به کار چیدمان فرانسه در سالن عباس جوانمرد
«گذرگاه» تنفسی برای تئاتر کلیشه زده ما است
سالن عباس جوانمرد خانه تئاتر با چیدمان «گذرگاه» در میان استقبال خوب مخاطبان افتتاح شد.
به گزارش روابط عمومی سی و هفتمین جشنواره ی بین المللی تئاتر فجر به نقل از روابط عمومی خانه تئاتر، شروع اجرا درسالن نمایش عباس جوانمرد خانه تئاتر، روز جمعه 26 بهمن 97 همزمان با شروع دوره اجراهای چیدمان «گذرگاه»، آغاز شد.
چیدمان «گذرگاه» با طراحی پیر یودلوسکی که از کشور فرانسه در سیوهفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر حضور دارد، اثری تعاملی با نور و صدا و بدون دیالوگ است. سازه این نمایش، راهرویی است که حسگرهای حرکتی و حرارتی در آن تعبیهشدهاند و با توجه به کنش مخاطب، عکسالعمل نشان میدهد. افکتهای صوتی این اثر از خاطرات 35 مهاجر از کشورهای مختلف تشکیلشده است. بعد از ورود به سازه، حسگرها با توجه به نوع حرکت مخاطب، با موسیقی و نور واکنش نشان میدهد. درواقع در این اثر تعاملی، بازیگر، خود مخاطب است. بازیگری که میزانسنهایش را انتخاب میکند و «گذرگاه» با توجه به میزانسنهای او، تغییر میکند. همین خصلت سازه است که سبب میشود تجربه اثری تعاملی را داشته باشیم.
امین عظیمی: روایت صداهای و قصههایی از آنسوی جهان
امین عظیمی؛ منتقد تئاتر و مدیر اجرایی بخش «شوکیس» سیوهفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر درباره اجرای چیدمان «گذرگاه» گفت: «گذرگاه» برای تئاتر ما که تا حدی درگیر کلیشههاست، امکان تنفس به وجود میآورد. البته منظور من این نیست که «گذرگاه» اثری ماندگار و درخشان است بلکه دیدن این اثر، تجربه است. این اثر نگاهی به امکانات اجرا و همچنین تعامل مخاطب با فضای اینتراکتیو است. برای من ازاینجهت تجربه جالبی بود که زمان کوتاهی در اختیار دارید تا از این امکانات اجرایی استفاده کنید اما ازلحاظ معناشناختی، این اثر در جریان اجرا نمیتواند این کار را با شما بکند بلکه وقتی از سالن خارج میشوید، درگیر مسائل مطرح شده در اثر میشوید. بهعنوانمثال به این فکر میکنید که خاطره چگونه میتواند برای شما لحظه را به امری بیپایان و بیانتها تبدیل کند. شما در این لحظه در مکانی قرار میگیرید و بخشی از رنجها و شادیهای گذشته دیگران در گوشه دیگری از جهان را تجربه میکنید.
عظیمی ضمن اعلام این نکته که «گذرگاه» اثری جهانشمول است، گفت: در این نسخه «گذرگاه» که به ایران آمده است از خاطرات مهاجران استفاده شده است. مسئله مهاجرت یکی از چالشبرانگیزترین مسائل تمام مردم جهان است. کافی است یک رسانه خبری را دنبال کنید حتم خبری میبینید که گروهی جان خود را به خطر انداختهاند و به دلایل مختلف ناچار شدهاند کشور خود را ترک کنند. از یکسو انتخاب این موضوع و از سویی دیگر شکل ارائه آنکه سبب میشود از زاویه دید مهاجران به مسئله مهاجرت نگاه کنیم. «گذرگاه» را اثری جهانشمول میکند. اگرچه وسعت نمایش بهاندازه مدتزمان اجرا است و قرار نیست بار زیادی بر دوش این اثر بگذاریم.
این منتقد تئاتر ضمن ابراز رضایت از اجرای این نمایش، گفت: در تئاتر همواره صدا را به تصویر ترجیح میدهم چون صدا برای من بهعنوان تماشاگر این امکان را به وجود میآورد که تخیل خودم را فعال کنم و حجم را بسازم. دریکی از تجربیاتم در «گذرگاه» چشمانم را بسته بودم و حس میکردم در کانون رویداد قرار دارم. باوجود اینکه برخی از زبانها را متوجه نمیشوم، لحن و اصوات حس را به من منتقل میکند. همچنین زندهبودن دالان تعاملی را شکل میدهد و مخاطب این حس را تجربه میکند که بدنش وارد قلمروی نمایش شده است. لازم نیست با کلمه و معنا حس منتقل شود و حواس ناخودآگاه درگیر میشود. هرکدام از صداها روایت خاص خود رادارند و مخاطب را به درون قصه زیست خودشان میبرند.
محمدرضا خاکی: «گذرگاه» تجربهای تکنیکی بود
محمدرضا خاکی؛ نویسنده و کارگردان تئاتر درباره چیدمان «گذرگاه» گفت: دو بار این اثر را تجربه کردم اما چندان نتوانستم این اثر را درک کنم. میتوان بهعنوان یک تجربه تکنیکی به آن نگاه کرد اما وجه تئاتریکال در این اثر ندیدم.
وی در ادامه افزود: این اثر بهعنوان یک تجربه، اجرای خوبی است اما از دید من میشد برای جشنواره بینالمللی تئاتر فجر آثار جدیتری را انتخاب کرد. بهتر است آثاری به این جشنواره بیایند که به مسائل ارزشمند برای تئاتر ایران همچون متن، میزانسن و ... پرداخته باشند تا هنرمندان ایرانی بتوانند این نکات را از گروههای خوب خارجی بیاموزند.
سعید اسدی: «گذرگاه» میتواند یکی از خاطرات خوب جشنواره تئاتر فجر باشد
سعید اسدی؛ مدیر بخش بینالملل سیوهفتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر و مدیر مجموعه تئاتر شهر درباره چیدمان «گذرگاه» گفت: «گذرگاه» برای من بسیار جذاب است چون ترکیبی است از موسیقی، صدا و تعامل با فضا. این نمایش شیوه اجرایی جدیدی را به ما معرفی میکند که میتواند تجربهای متفاوت باشد. در این نمایش بهجای اینکه تماشاگر باشیم، بازی میکنیم و این مسئله یکی از جذابترین اتفاقهایی است که در این اجرا اتفاق میافتد.
اسدی درباره اجرای «گذرگاه» در سالن عباس جوانمرد خانه تئاتر گفت: این نمایش به فضایی آکوستیک احتیاج داشت و باید سالنی با امکانات صوتی بالا پیدا میکردیم. همچنین مخاطب باید میتوانست با آرامش به مکان اجرا وارد شود. خوشبختانه سالن عباس جوانمرد خانه تئاتر آماده بهرهبرداری بود و امکانات موردنظر را داشت. یکی از افتخارات ما افزوده شدن این سالن به ظرفیت تئاتر تهران است. «گذرگاه» کاری بینا رشتهای است که میتوان آن را در حوزه موسیقی، تجسمی و پرفورمنس جدید و تئاتر تعاملی تعریف کرد. «گذرگاه» میتواند یکی از خاطرات خوب جشنواره تئاتر فجر باشد.
چیدمان «گذرگاه» از جمعه 26 بهمنماه اجراهای خود را در سالن عباس جوانمرد خانه تئاتر آغاز کرده است و تا جمعه سوم اسفندماه از ساعت 11 الی 20 اجرا میشود. این اجرا زمان خاصی ندارد و هر تماشاگری میتواند از یک دقیقه تا یک ساعت در مکان اجرا حضورداشته باشد. از عوامل این نمایش میتوان به پیر یودلوسکی؛ ایده پرداز، برنامهریز و طراح صدا، مارین بونازی، دستیار اول و دستیار طراحی صدا، کریستف برگون؛ طراح نور و صحنه، امانوئل فلتی؛ برنامهریز و مسئول کابلکشی، فرانسوا دوناتو؛ دستیار فنی و مسئول کابلکشی و فردریک استول؛ سازنده دکور اشاره کرد.